برنامهریزی خطی چندهدفه فازی مبتنی بر روش Compromise VIKOR
تصمیمگیری در شرایط عدمقطعیت و با وجود اهداف متضاد همواره یکی از چالشهای اساسی مدیران و تصمیمگیرندگان کسبوکار بوده است. در این مقاله، به معرفی مدل برنامهریزی خطی چندهدفه فازی مبتنی بر روش VIKOR پرداخته میشود که توسط نویسندگان در سال ۲۰۱۴ توسعه یافته است. این مدل با استفاده از مفاهیم تئوری فازی و روش مصالحه VIKOR، فرآیند تصمیمگیری را در محیطهای پیچیده و گروهی بهبود میبخشد.
مبانی برنامهریزی خطی چندهدفه فازی
برنامهریزی خطی چندهدفه فازی (FMOLP) ابزاری قدرتمند برای حل مسائل تصمیمگیری با اهداف چندگانه و دادههای نامطمئن است. در این رویکرد، اهداف و محدودیتها به صورت فازی مدلسازی میشوند تا عدمقطعیتهای موجود در اطلاعات و ترجیحات تصمیمگیرندگان لحاظ گردد.
آشنایی با روش VIKOR
روش VIKOR یکی از تکنیکهای تحلیل تصمیمگیری چندمعیاره است که بر یافتن راهحل مصالحهای بین اهداف متضاد تمرکز دارد. این روش با تعیین رتبهبندی گزینهها بر اساس نزدیکی به حالت ایدهآل، گزینهای را که بهترین توازن بین اهداف را ارائه میدهد، پیشنهاد میکند.
ترکیب رویکرد فازی و VIKOR
در مدل ارائه شده، با استفاده از منطق فازی، عدمقطعیت در ترجیحات تصمیمگیرندگان به صورت کمی بیان میشود. سپس، روش VIKOR برای شناسایی و انتخاب گزینههایی با بیشترین میزان مصالحه بهکار گرفته میشود. این ترکیب منجر به افزایش دقت و کارایی تصمیمگیری در سناریوهای پیچیده میگردد.
کاربردها و مزایای مدل پیشنهادی
این مدل بهویژه در تصمیمگیریهای گروهی، برنامهریزی استراتژیک، مدیریت پروژهها و انتخاب تأمینکنندگان کاربرد دارد. مزایای آن شامل لحاظ کردن عدمقطعیت، مدلسازی ترجیحات گروهی و افزایش قابلیت اطمینان نتایج است.
جمعبندی
مدل برنامهریزی خطی چندهدفه فازی مبتنی بر روش VIKOR، ابزاری نوین برای مدیران و تصمیمگیرندگان است که امکان انتخاب گزینههای بهینه در شرایط عدمقطعیت را فراهم میآورد. توصیه میشود در پروژههای تصمیمگیری گروهی و چندمعیاره، از این رویکرد بهره گرفته شود.
رفرنس
S.H. Razavi Hajiagha, H. Amoozad Mahdiraji, E.K. Zavadskas, S.S. Hashemi. 2014. “Fuzzy multi objective linear programming based on compromise VIKOR method”. International Journal of Information Technology and Decision Making, Vol. 13, No. 4, 679-698 (WOS: Q2).
